Fotografia Macieja Aleksego Dawidowskiego ps. "Alek"

Maciej Aleksy Dawidowski

Urodził się w Drohobyczu 3 XI 1920r. jako syn Aleksego (inżyniera technologa) i Janiny z Sagatowskich (inżyniera chemika). Był wychowywany w atmosferze patriotyzmu i poświęcenia. Jego ojciec do jesieni 1939r. był dyrektorem administracyjnym warszawskiej Fabryki karabinów przy ulicy Dworskiej na Woli. Aresztowany w listopadzie 1939r. został rozstrzelany w Ogrodach Sejmowych w grudniu 1939r.

Alek ukończył warszawskie Gimnazjum im. Stefana Batorego. W czasie nauki był członkiem 23 WDH im. Bolesława Chrobrego (Pomarańczarnia), uzyskując prawdopodobnie stopień młodzieżowy Harcerza Orlego. Uczestniczył też w Jamboree w Gödöle na Węgrzech w sierpniu 1934r. oraz w jubileuszowym Zlocie Harcerstwa w Spale w lipcu 1935r.

W dniu 8 IX 1939r. wymaszerował z Warszawy wraz z grupą starszych harcerzy 23 WDH w ramach Batalionu Harcerskiego, dowodzonego przez komendanta Szczepu Pomarańczarnia hm. Lechosława Domańskiego „Zeusa”, by na początku października wrócić z nimi do Warszawy. W okresie październik – grudzień 1939r. był członkiem tajnej organizacji Polska Ludowa Akcja Niepodległościowa i uczestnikiem jej małosabotażowych akcji, a po wycofaniu się z PLAN-u wraz z kolegami z 23 WDH, od początków 1940r. do czerwca – lipca tego roku, był łącznikiem w komórce więziennej ZWZ, utrzymującej łączność między konspiracją wojskową a więzieniami śledczymi: Pawiak i Daniłowiczowska.

Wiosną 1941r. wraz z grupą harcerzy z 23 WDH wstąpił do Szarych Szeregów w Chorągwi Warszawskiej (kryptonim: Ul „Wisła”). Objął dowodzenie drużyną w hufcu „Mokotów Górny” (MG), kierowanym od lata 1942r. przez Tadeusza Zawadzkiego „Zośkę”. Razem ze swoją drużyną uczestniczył w pracach małosabotażowych Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”, do których skierowany został hufiec MG wraz z całym Okręgiem „Południe” Chorągwi Warszawskiej. Prace te wykonywał z dużym powodzeniem, m.in. za zdjęcie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika (11.02.1942r.) otrzymał honorowy pseudonim wawerski „Kopernicki”.

We wrześniu 1940r. rozpoczął naukę w jawnej Państwowej Szkole Budowy Maszyn, dawnej Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie, przerwał ją jednak wiosną 1942 r. i wyjechał z Warszawy, ponieważ zabranie mu przez niemieckiego policjanta aparatu fotograficznego, z którego fotografował pomnik Kopernika bez zdjętej przez siebie tablicy, spowodowało dekonspirację i groziło aresztowaniem. Ukrywał się w majątku Olesinek koło Góry Kalwarii, należącym do Aleksandry Niewiadomskiej. Gdy wrócił do Warszawy we wrześniu 1942 r. do początków kolejnego roku pracował w straży przemysłowej firmy „Fuchs” na Powiślu, jednocześnie ukrywając się, tzn. nie nocując w domu, dzięki czemu uniknął aresztowania.

Po utworzeniu w Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów pionu Grup Szturmowych (Kierownictwa Dywersji) Komendy Głównej Armii Krajowej, objął dowodzenie 1 drużyny (SAD-100) hufca GS „Południe”, na którego czele stał Jan Bytnar „Rudy”, pełniąc jednocześnie funkcję zastępcy hufcowego. W 1942r., po odbyciu kursu podharcmistrzowskiego (tzw. Szkoła za lasem), został mianowany podharcmistrzem (pseudonim instruktorski „Koziorożec”). W styczniu 1943r. został elewem Zastępczego Kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty zorganizowanego przez Kedyw KG AK. Brał udział w paru akcjach rozbrojeniowych oraz w akcji „ewakuacji” różnych przedmiotów z ostemplowanego przez gestapo mieszkania przy ul. Brackiej 23 (akcja „Bracka” 2 II 1943).

Po aresztowaniu Jana Bytnara „Rudego” (23 III 1943r.) pełnił przez kilka dni funkcję p.o. komendanta hufca SAD. Podczas akcji pod Arsenałem (26 III 1943), zorganizowanej w celu odbicia „Rudego”, dowodził sekcją „granaty”. W czasie odskoku z miejsca akcji, sam ciężko ranny w brzuch serią kul wystrzelonych przez Niemców ukrytych w bramie domu przy ul. Długiej, dwukrotnie granatami utorował drogę wycofującym się kolegom. Zmarł na skutek odniesionych ran w szpitalu Dzieciątka Jezus przy ul. Nowogrodzkiej w Warszawie 30 III 1943r. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy (rozkazem Dowódcy AK z 3 V 1943) oraz awansowany do stopnia sierżanta podchorążego. Jego pseudonimem „Alek” nazwano II pluton 2 kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”.